Op zijn 16e moest hij kiezen: voetballen (bij Ajax) of musiceren. Het werd het laatste en gitarist Harry Sacksioni heeft daar geen spijt van, integendeel.: “Ik doe alleen maar wat ik leuk vind, al 40 jaar.” Gesprek over muzikaal ondernemen, de arrogantie van televisiezenders en de enorme potentie van internet. En natuurlijk over de Sacksioni-methode.
Ton van der Veeken
Bij de start van een elke nieuwe tournee schrijven recensenten steevast dat het haast niet anders kan of er speelt in de coulissen een tweede gitarist mee. Dat is niet zo, verklaart Harry Sacksioni met een brede glimlach, het zit ‘m in de ‘Sacksioni-methode’. “Ik heb een eigen stijl ontwikkeld zodat ik bas, melodie en solopartij gelijktijdig kan spelen. Het werkt volgens de techniek van fingerstyle (zonder plectrum, red.) maar dan complexer.” Sacksioni begrijpt dat dit uitleg behoeft, pakt meteen een gitaar – er ligt er altijd een onder handbereik – en speelt aan de koffietafel in zijn woning in Lienden (Betuwe) de song I Wish van Stevie Wonder. Eerst de partijen afzonderlijk, daarna een deel van de totale compositie. Even de ogen dicht knijpend snap je inderdaad niet dat dit het geluid is van slechts één gitaar, bespeeld door één man. Het is deze techniek op de akoestische gitaar die hem zo speciaal maakt. “Speel ik met mijn band dan ben ik een gewonere gitarist, solo excelleer ik en dat is waar de meeste fans voor naar het theater komen. Al decennia lang.“
Zijn bijzondere talent kwam aan het licht in de jaren ’70 van de vorige eeuw. Sacksioni, een van de vaste muzikale begeleiders van Herman van Veen, wilde wel eens een solopartij spelen. Durf je dat?, vroeg Van Veen. Ja dus, en de vuurdoop vond plaats in een uitverkocht Carré. “Ik speelde een van mijn eerste composities: Meta Sequoia. De zaal stond op zijn kop, iedereen ging staan en applaudisseerde. Moet je nagaan, in Herman’s show, ik krijg er nu nog kippenvel van, kijk maar.” Hij buigt over tafel en laat zijn arm zien. Door het succes van dat ene optreden breekt Sacksioni door als soloact; het betekent tevens de start van zijn muzikale ondernemerschap. Zijn eerste langspeelplaat (LP) komt in 1974 uit. Hij is dan nog, vertelt hij openhartig, tamelijk naïef en heeft geen idee van zijn mogelijkheden. “Avonden hebben we zitten tobben hoeveel exemplaren er van die eerste LP moesten komen, 1000, 5000, we hadden geen idee. Uiteindelijk gingen er in drie weken 10.000 over de toonbank. Meer dan 100.000 het eerste jaar. Ik zat ineens goed bij kas. Ook de soloconcerten gingen heel goed lopen. Avond aan avond uitverkocht.”
Alle financiële zaken had Sacksioni al snel ondergebracht in Katowee Holland BV. Echter, zonder daar ook maar enige aandacht aan te schenken. Hij treedt op, componeert en neemt op. Dag in, dag uit. Uit de BV krijgt hij salaris, genoeg om goed van te leven. “Ik wist wel dat er door die optredens veel meer binnenkwam maar vertrouwde erop dat surplus op een later tijdstip te krijgen.” Nu, dat viel tegen. Het geld uit die succesrijke tijd heeft hij nooit gezien, Sacksioni wist zich opgelicht voor zeker vijf ton (guldens, red.). Hij wil er niet te veel over kwijt. “Er bleek juridisch niets aan te doen. Ik ben er jaren ziek van geweest. Gaf mezelf er de schuld van. Het ergste is nog dat je daarna niemand meer vertrouwt.”
Een belangrijk gevolg was dat Sacksioni nu pas echt ging ondernemen. “Ik nam de touwtjes in handen. Niemand komt meer bij het geld. Alle onderhandelingen doe ik zelf. Voor de theaterboekingen heb ik Jacques Senf, maar alle contracten onderteken ik persoonlijk.” Daar gaat verschrikkelijk veel tijd inzitten, te veel vindt hij zelf, “ik zou een CD per jaar meer kunnen maken als ik die zakelijke shit niet had, maar het kan niet anders, ik wil en moet alles in eigen hand houden.” Sacksioni geeft sinds een jaar of acht zijn CD’s in eigen beheer uit. Ook dat is een hoop werk – offertes opvragen van CD-fabrieken, kwaliteitscontroles doen, hoezen ontwerpen, drukwerk, promotie, distributie – maar per CD houdt hij er serieus meer aan over. “Veel bestellingen komen via het internet binnen. Ik hoef de PC maar aan te zetten of we moeten hier gaan inpakken en factureren. Aanvragen komen via internet van over de hele wereld. Uit China, Japan, Australië; mensen zien en horen me voor het eerst via YouTube. Eerst schrok ik ervan als er op YouTube een aantal illegaal opgenomen uitvoeringen van nieuwe nummers stond, maar – understatement – dat kan dus geen kwaad.”
Op televisie is Sacksioni al jaren nauwelijks meer te zien. Dat zit zo. “Je wordt als hoofdartiest niet betaald voor een televisieoptreden. Iedcereen ‘op de vloer’ wordt betaald behalve de persoon die in het middelpunt staat. Je moet het maar doen met de exposure, vinden de televisiemensen. Belachelijk en daar doe ik niet aan mee.” Wel componeerde Sacksioni de nodige muziek voor televisieprogramma’s. Voor de quiz Denktank bijvoorbeeld. Ook toen kwam hij in conflict met de bewuste omroep. En dat zit zo. (2de keer H.S) “Televisiezenders, commerciële en publieke, hebben eigen uitgeverijen waar artiesten verplicht mee moeten samenwerken. En dat houdt in dat ze de helft van je Buma/ Stemra geld inpikken. Zo arrogant, zo onrechtvaardig. Zoiets maakt mij strijdbaar. Omdat ik wist dat ze bij RTL de muziek die ik had gemaakt graag wilden hebben, zei ik: zoek maar een ander voor die tunes. Toen gingen ze overstag, maar het was bij die omroep wel meteen de laatste opdracht, dat begrijp je.”
Sacksioni treurt daar niet om. Genoeg te doen. Op dit moment werkt hij aan musicalmuziek, een nieuw métier voor hem. Dan staat er een boek van ruim 600 pagina’s op stapel over zijn Sacksioni-methode, “een gigantische klus omdat ik ook nog eens 900 oefeningen opneem op DVD, maar ik moet het doen, ik vind dat ik iets moet doorgeven en achterlaten.” Dan staat, het is oktober, de tourneetijd weer voor de deur. Buitengewoon druk dit keer omdat Sacksioni een extra programma doet, de City Talent Tour, waarin-ie plaatselijk gitaartalent in zijn show laat optreden. “Omdat ik vooraf alle aanmelders wil beoordelen en met ze moet repeteren, kost ook dit me heel veel tijd.” Verder werkt hij aan een jubileum-DVD die volgend jaar uitkomt. “Ja”, ik ben een workaholic maar alles wat ik doe vind ik leuk.” (zie ook inzet).
Workaholic en family-man
Een zomer met een EK of WK is ideaal voor Sacksioni. Dan dompelt hij zich helemaal onder in zijn eerste liefde, het voetbal. “Doe ik helemaal niets en kijk alles.” De zomertijd compenseert de rest van het jaar waarin hij keihard werkt. Van oktober tot juni toeren in binnen- en buitenland. Vijf keer per week om drie uur ’s middags in het theater. Praatje maken met de technische mensen. Soundchecken. Hapje eten. Optreden en nazit met fans. Gemiddeld tussen twee en drie uur ’s nachts in bed om er voor negen uur weer uit te zijn. “De afgelopen zes jaar werkte ik iedere ochtend aan mijn boek. Straks heb ik ‘s ochtends gelukkig weer meer tijd voor de kinderen, Lenno (10) en Jessa (12). Muzikanten leven vaak als nomaden maar ik ben, heb ik gemerkt, toch veel meer een familyman.”
Ondernemen! 03-2008